Thursday, November 14, 2013
ឥន្ទជិតត្រូវសរពាន់
គឺជាសរមួយរបស់ព្រះលក្សណ៍ដែលផ្លែងចេញទៅកើតជាព្រួញរាប់ពាន់ត្រូវអសុរឥន្ទជិត ធ្វើអោយឥន្ទជិតឈឺចុកចាប់ក្រៃលែង ។ ឥន្ទជិតខិតខំដកសរ ប៉ុន្តែសល់សរមួយដកមិនរួចសោះ។ ឥន្ទជិតក៏ហោះទៅសុំទឹកដោះនាងមណ្ឌោគីរី ជាព្រះមាតាបៅបង្កាត់សរនោះបានដូចក្តីប្រាថ្នា។ ប៉ុន្តែទីបំផុតឥន្ទជិតត្រូវស្លាប់ ដោយការផ្លែងសរព្រហ្មាសររបស់ព្រះរាម ដើម្បីផ្តាច់ក្បាលឥន្ទជិត ។ ក្បាលនោះត្រូវស្វាអង្គទទ្រដាក់លើតោក ដែលខ្ចីមកពីឋានព្រហ្ម ហើយត្រូវព្ររាមផ្លែងសរបញ្ជូនទៅស្ថានតុសិត នៅទីបញ្ចប់នៃសង្គ្រាមនោះ។
ឈុតសរនាគបាស
Thursday, April 15, 2010
ល្ខោនស្បែកធំ
ជាទស្សនីយភាពបែបស្រមោល រូបភាពត្រូវបានគេយកទៅជើតពីខាងក្រោយផ្ទាំងសំពត់ស ដោយប្រើប្រាស់ពន្លឺផ្នក់ភ្លើងបញ្ចាំងជាស្រមោល។ ផ្នក់ភ្លើងនោះជា គំនរឱស ភ្លើងចន្លុះ ឬភ្លើងលលាដ៍ដូងដែលត្រូវបានគេដុតឲ្យឆេះនៅលើរានហាលមួយដែលមានក្រាលដើមចេកពីខាងក្រោម ។ សព្វថ្ងៃគេប្រើពន្លឺអគ្គីសនីជំនួសវិញ (Projector) ។ ជាទូទៅ គេសង្កេតឃើញសិល្បៈល្ខោនស្រមោលនេះទាំងតូចទាំងធំមាននៅប្រទេសជាច្រើនដូចជា អ៊ីរ៉ង ទួរគី ឥណ្ឌា ឥណ្ឌូនេស៊ី ម៉ាឡេស៊ី កម្ពុជា ថៃ ។ល៕
សិល្បៈស្បែកធំនៅប្រទេសកម្ពុជា ជាប្រភេទសិល្បៈសក្ការៈ ព្រោះទម្រង់សម្តែងមានតែរឿងរាមកេរ្តិ៍មួយប៉ុណ្ណោះ ដែលជាទេវកថាបង្ហាញពីមហិទ្ធិឫទ្ធិព្រះរាម អវតារ ព្រះនរាយណ៍...... មិនមានសម្តែងអ្វីក្រៅពីរឿងនេះឡើយ ។ ឯកាលវេលាសម្តែងវិញ គឺច្រើនសម្តែងក្នុងពិធីបូជា ព្រះសពព្រះមហាក្សត្រ គ្រូបាធ្យាយ ឬសពមាតាបិតា ឬពេលខ្លះសម្តែងដើម្បីសុំទឹកភ្លៀងក្នុងពេលដែលស្រុកទេសជួបគ្រោះរាំងស្ងួត។
ក្នុងការសម្តែងអ្នកជើត ឬអ្នករាំត្រូវលើករូបភាពជើតវិលជុំវិញផ្ទាំងសំពត់សយ៉ាងធំតាមក្រុមតួខុសៗគ្នា គឺមាន ដំណើរយក្ស ដំណើរមនុស្សនិងស្វា ហោះលើអាកាស អណ្តែតទឹក ឬក៏ចលនាចំបាំងទៅតាមចង្វាក់ភ្លេងខុសៗគ្នា ដែលអ្នកប្រគុំត្រូវប្រគុំទៅតាមការហៅរបស់អ្នកពោល ដែលអ្នកពោលភាគច្រើន ច្រើនជាគ្រួធំនៃវង់សិល្បៈស្បែកធំនេះ។
ពិតមែនតែសិល្បៈស្បែកធំសម្តែងតែរឿងរាមកេរ្តិ៍មែន ប៉ុន្តែគេមិនបានសម្តែងរឿងនេះពីដើមដល់ចប់ទេ ភាគច្រើនសម្តែងតែចំបាំងឥន្ធជិតជាមួយព្រះលក្ម្សណ៍(កូនប្រុសក្រុងរាពណ៍ និងប្អូនប្រុសព្រះរាម)តែប៉ុណ្ណោះ។ ម្យ៉ាងទៀតនៅក្នុងអន្លើចំបាំងឥន្ទជិតនេះ គេច្រើនចែកជាឈុតតូចៗទៅតាមឈ្មោះសរគឺ អាវុធដ៏មានឫទ្ធរបស់គូសត្រូវទាំងសងខាងដូចតទៅ៖
ឈុតសរនាគបាសៈ គឺជាសរមួយរបស់អសុរឥន្ទជិតថ្លែងទៅជា សត្វនាគជាច្រើនត្រូវព្រះលក្ម្សណ៍ និងពលសេនារបួសគ្រប់គ្នា ។ តែបានក្រុងសិម្ពលីគ្រុឌ ជាព្រះធម្មបិតារបស់ព្រះរាមទៅជួយឆាបឆក់សម្លាប់អស់ពួកនាគរំដោះព្រះលក្ម្សណ៍ និងពួកសេនាឲ្យបានរួចរស់មកវិញ។
ឈុតសរព្រហ្មាស្រ្តៈ គឺជាសរមួយរបស់ឥន្ទជិតដែរ ដែលថ្លែងទៅត្រូវព្រះលក្ម្សណ៍ហើក្លាយជាដើមឈើដុះមែកបែកសាខា។ ប៉ុន្តែសរនោះត្រូវបង្កាត់(ដកបាន)មុនពេលព្រះអាទិត្យរះ ដោយការខំប្រឹងប្រែងផ្សំឱសថរបស់ពិភេកហោរា និងដែលមានហនុមានជាអ្នកខំស្វះស្វែងរកថ្នាំនោះបានមកពីភ្នំនន្ទចក្រ យកទឹកម៉ូដគោឧសភរាជពីព្រៃហេមពាន្ត។ យកថ្មដុសពីឋានព្រះព្រហ្មមិធុតា និងឃាត់ដំណើរព្រះអាទិត្យតាមបញ្ជាព្រះរាម។
សិល្បៈស្បែកធំនៅប្រទេសកម្ពុជា ជាប្រភេទសិល្បៈសក្ការៈ ព្រោះទម្រង់សម្តែងមានតែរឿងរាមកេរ្តិ៍មួយប៉ុណ្ណោះ ដែលជាទេវកថាបង្ហាញពីមហិទ្ធិឫទ្ធិព្រះរាម អវតារ ព្រះនរាយណ៍...... មិនមានសម្តែងអ្វីក្រៅពីរឿងនេះឡើយ ។ ឯកាលវេលាសម្តែងវិញ គឺច្រើនសម្តែងក្នុងពិធីបូជា ព្រះសពព្រះមហាក្សត្រ គ្រូបាធ្យាយ ឬសពមាតាបិតា ឬពេលខ្លះសម្តែងដើម្បីសុំទឹកភ្លៀងក្នុងពេលដែលស្រុកទេសជួបគ្រោះរាំងស្ងួត។
ក្នុងការសម្តែងអ្នកជើត ឬអ្នករាំត្រូវលើករូបភាពជើតវិលជុំវិញផ្ទាំងសំពត់សយ៉ាងធំតាមក្រុមតួខុសៗគ្នា គឺមាន ដំណើរយក្ស ដំណើរមនុស្សនិងស្វា ហោះលើអាកាស អណ្តែតទឹក ឬក៏ចលនាចំបាំងទៅតាមចង្វាក់ភ្លេងខុសៗគ្នា ដែលអ្នកប្រគុំត្រូវប្រគុំទៅតាមការហៅរបស់អ្នកពោល ដែលអ្នកពោលភាគច្រើន ច្រើនជាគ្រួធំនៃវង់សិល្បៈស្បែកធំនេះ។
ពិតមែនតែសិល្បៈស្បែកធំសម្តែងតែរឿងរាមកេរ្តិ៍មែន ប៉ុន្តែគេមិនបានសម្តែងរឿងនេះពីដើមដល់ចប់ទេ ភាគច្រើនសម្តែងតែចំបាំងឥន្ធជិតជាមួយព្រះលក្ម្សណ៍(កូនប្រុសក្រុងរាពណ៍ និងប្អូនប្រុសព្រះរាម)តែប៉ុណ្ណោះ។ ម្យ៉ាងទៀតនៅក្នុងអន្លើចំបាំងឥន្ទជិតនេះ គេច្រើនចែកជាឈុតតូចៗទៅតាមឈ្មោះសរគឺ អាវុធដ៏មានឫទ្ធរបស់គូសត្រូវទាំងសងខាងដូចតទៅ៖
ឈុតសរនាគបាសៈ គឺជាសរមួយរបស់អសុរឥន្ទជិតថ្លែងទៅជា សត្វនាគជាច្រើនត្រូវព្រះលក្ម្សណ៍ និងពលសេនារបួសគ្រប់គ្នា ។ តែបានក្រុងសិម្ពលីគ្រុឌ ជាព្រះធម្មបិតារបស់ព្រះរាមទៅជួយឆាបឆក់សម្លាប់អស់ពួកនាគរំដោះព្រះលក្ម្សណ៍ និងពួកសេនាឲ្យបានរួចរស់មកវិញ។
ឈុតសរព្រហ្មាស្រ្តៈ គឺជាសរមួយរបស់ឥន្ទជិតដែរ ដែលថ្លែងទៅត្រូវព្រះលក្ម្សណ៍ហើក្លាយជាដើមឈើដុះមែកបែកសាខា។ ប៉ុន្តែសរនោះត្រូវបង្កាត់(ដកបាន)មុនពេលព្រះអាទិត្យរះ ដោយការខំប្រឹងប្រែងផ្សំឱសថរបស់ពិភេកហោរា និងដែលមានហនុមានជាអ្នកខំស្វះស្វែងរកថ្នាំនោះបានមកពីភ្នំនន្ទចក្រ យកទឹកម៉ូដគោឧសភរាជពីព្រៃហេមពាន្ត។ យកថ្មដុសពីឋានព្រះព្រហ្មមិធុតា និងឃាត់ដំណើរព្រះអាទិត្យតាមបញ្ជាព្រះរាម។
Subscribe to:
Posts (Atom)